Publicaties

Van een groot aantal collecties is er vandaag nauwelijks beschrijvende metadata voorhanden. Dit beperkt niet alleen de vind- en doorzoekbaarheid van deze collecties, maar ook het (her)gebruik ervan. Gezien handmatige metadatacreatie een erg tijdrovende klus is, onderzoeken we in twee projecten de mogelijkheden van artificiële intelligentie bij automatische metadatacreatie. Met dergelijke technologieën moet echter op een voorzichtige manier omgesprongen worden. Daarom gaan we in deze techblog dieper in op juridische en ethische uitdagingen.

De eerste fase van SCALA, het pilootproject rond duurzame bewaring van digitale privaatrechtelijke archieven, is afgerond. Als afsluiter en aanzet voor de vervolgfase organiseerde het AIDA-netwerk (de negen instellingen achter SCALA) op 26 april een focusdag, om ideeën uit te wisselen over de archivering en preservering van digitaal geboren archieven en collecties. Vandaag brengen we verslag uit.

In dit rapport blikken we terug op de digitalisering van de kwartduim audiotapes. Deze digitalisering liep tot juli 2019 en maakte deel uit van meemoo’s eerste digitaliseringsproject.

Op het eerste zicht is het onderscheid tussen analoog en digitaal voor de hand liggend, maar in de praktijk is dat niet altijd het geval. De term 'digitalisering' dekt bijgevolg niet altijd de lading en wordt wel vaker verkeerd gebruikt. In deze techblog scheppen we duidelijkheid over de terminologie door een duikje te nemen in de geschiedenis.

Gebruiksbeperkingen en een tekort aan goede rechtenmetadata belemmeren nog te vaak de online toegang en het vrij hergebruik van digitale culturele content. Daarom zetten we in 2019-2020 een project op poten om tools te creëren die culturele organisaties hierbij helpen. In dit verslag ontdek je meer over de 6 pilootprojecten en concrete uitdagingen waarmee we aan de slag gingen.

Elk jaar biedt Publiekdomeindag de erfgoedsector een platform om hun vorderingen, uitdagingen en visie te delen op de ontsluiting van collecties die niet langer auteursrechtelijk beschermd zijn. In 2022 organiseerden we op 10 februari 2022 een webinar, samen met de KBR, Wikimedia België, de Universiteitsbibliotheek Gent en Collectie van de Gentenaar.

In 2019 lanceerde meemoo de Zelfevaluatietool Digitale Maturiteit op vraag van het Departement Cultuur, Jeugd en Media. Met deze online tool kunnen organisaties uit het brede culturele veld inschatten hoe digitaal volwassen ze zijn. Inmiddels zijn we drie jaar verder. We maakten een uitgebreide analyse op basis van de antwoorden van organisaties die de Zelfevaluatietool volledig én niet-anoniem invulden.

Dit aanbestedingsdossier heeft betrekking op de digitalisering van kranten in het kader van het GIVE-krantenproject Primeur (in samenwerking met VEB).

Bij meemoo bouwen we momenteel aan een nieuw overkoepelend platform dat op termijn onze andere gebruikersplatformen zal vervangen. Daarmee willen we een breed publiek bereiken, onder wie heemkundigen en wetenschappelijk onderzoekers. In het voorjaar van 2021 staken we samen met onze contentpartners de koppen bij elkaar om de noden en wensen van deze twee doelgroepen uit te tekenen. In dit verslag lees je hoe we te werk gingen én reiken we je handvaten aan om zelf aan de slag te gaan.

Ieder jaar vallen er meer loketvragen in onze virtuele postbus. In 2020 ontvingen we zelfs bijna 300 adviesvragen van meer dan 150 vraagstellers. Wie er zoal bij ons aanklopt, welke vragen ze hebben en hoe deze vraagstellers onze dienstverlening ervaren? We doen het van a tot z voor je uit de doeken.

Om in te spelen op de noden uit het onderwijs blijven we sleutelen aan Het Archief voor Onderwijs. Daarom onderzochten we met de steun van VLAIO de mogelijkheden van zoek- en bouwopdrachten in de nieuwe leerlingenruimte, en peilden we naar de tevredenheid van leerkrachten met ons onderwijsplatform.

Metadata zijn de motor voor verschillende vormen van ontsluiting en ze maken het mogelijk voor contentpartners om hun eigen archiefmateriaal te cureren. Ook voor meemoo zijn metadata cruciaal voor de creatie en uitvoering van efficiënte interne processen en dienstverlening.

Deze zomer organiseerden we een vierde succesvolle editie van het bootcamp rond open culturele data. Sinds de start namen ruim vijftig geïnteresseerden uit de cultureelerfgoedsector deel. Zij hebben nu de kennis in huis om terug na te denken over open culturele data en de toepassing ervan in hun sector.

Op donderdag 25 maart organiseerde meemoo voor de derde maal een coachingdag tools. Verschillende medewerkers van team expertise hielden hun agenda vrij om erfgoedwerkers te begeleiden bij het gebruik van tools die je vooruithelpen bij het beheer van digitaal erfgoed. Op het menu stonden zowel tools die meemoo zelf ontwikkelde als gratis opensourcetools van derden die een rol vervullen in de cruciale (deel)processen in een digitale collectiewerking.

Stage volgen bij meemoo in het kader van je bijscholing? Clara Van Gompel bewijst dat het kan. Overdag werkt ze als collectiemedewerker basisregistratie bij Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis. ‘s Avonds is ze student Informatiebeheer: Archief en Bibliotheek aan de Erasmushogeschool in Brussel. Voor haar stage klopte ze aan bij meemoo, waar ze een zestal weken het team Expertise mocht vervoegen.