VKC-enriched
Met het project VKC Enriched maakte de toenmalige Vlaamse Kunstcollectie, nu ook deel van meemoo, werk van een geautomatiseerde verrijking van de digitale collecties van haar partnermusea. Hiervoor gingen we aan de slag met verschillende mogelijkheden van artificiële intelligentie, samen met UGent (GhentCDH en Imec IDLab).
Uitdaging
Hoe kunnen negentiende-eeuwse saloncatalogi digitaal beschikbaar en doorzoekbaar gemaakt worden voor verder onderzoek, aan de hand van verrijkte metadata? Kan artificiële intelligentie even goed tronies (ook wel studiekoppen) herkennen in kunstwerken als een menselijke expert? En zo ja, is artificiële intelligentie sterk genoeg om tronies te ontdekken die het menselijk oog nog niet heeft gedetecteerd?
Onze rol
De Vlaamse Kunstcollectie (nu meemoo) nam het initiatief voor dit project met als partners MSK Gent, KMSKA en Rubenshuis / Rubenianum. Het project werd van 2020 tot 2023 uitgevoerd door doctoraatsstudent Alec Van den broeck binnen IDLab en GhentCDH van de Universiteit Gent. Momenteel is het nog onduidelijk of dit project een vervolg zal krijgen.
Aanpak
Dit project werd opgevat in verschillende deelprojecten.
1. Saloncatalogi
Samen met o.a.: MSK
In dit deelproject pasten we geautomatiseerde transcriptie en datamining via machine learning toe op de catalogi van de negentiende-eeuwse kunstsalons uit de collecties van verschillende bibliotheken. Het doel? De saloncatalogi digitaal toegankelijk maken, samen met de via datamining verkregen metadata.
We gingen hiervoor aan de slag met tekstherkenning. Het foutenpercentage bleek daarbij minimaal: minder dan 5%. Meer daarover, lees je hier.
De gedetecteerde tekstregels. VKC-enriched, CC BY-SA 4.0.
2. Tronies
Samen met: KMSKA, Rubenshuis / Rubenianum
Voortbouwend op het kunsthistorisch onderzoek van Dr. Nico Van Hout (Hoofd Collectie bij KMSKA), gaan we via machinelearningtechnieken op zoek naar de verschillende tronies die Rubens of zijn ateliermedewerkers hergebruikten in verschillende schilderijen, etsen of tekeningen. Dit doen we onder meer via beeld- en gezichtsherkenningstechnieken. Hoe gezichtsherkenning op kunstwerken in zijn werk gaat? Lees hier meer over de workflow.
Aan de hand van een proefset van tronies uit het standaardwerk van Nico Van Hout proberen we de workflow uit. Kan artificiële intelligentie even goed tronies herkennen als een menselijke expert? En zo ja, is artificiële intelligentie sterk genoeg om tronies te ontdekken die het menselijk oog nog niet heeft gedetecteerd?
Momenteel staat dit project on hold.
VKC-enriched, CC BY-SA 4.0.
Wat is een tronie?
Een tronie is een studie van een hoofd of een kopstuk dat moest dienen als model voor herhaald hergebruik in schilderijen met vele personages. Anders dan bij een portret, was de identiteit van het model in een tronie niet relevant en vaak onbekend. Ze gaan niet over 'wie', maar over het 'hoe'. Dr. Nico van Hout (KMSKA) doet het helder uit de doeken in dit filmpje.
Partners
UGent (GhentCDH en Imec IDLab)
MSK Gent
KMSKA
Rubenshuis / Rubenianum