Primeur: Vlaams instituut voor het archief digitaliseert meer dan 800.000 erfgoedobjecten

Door de grote schaal en verscheidenheid van erfgoedstukken is dit digitaliseringsinitiatief een primeur. Samen met 175 partners heeft meemoo op twee jaar tijd meer dan 800.000 Vlaamse erfgoedobjecten gedigitaliseerd.

Waardevol erfgoed te zien in virtuele vitrinekast

Op de website totindetail.be kan iedereen vanaf vandaag alvast een selectie van bijzondere gedigitaliseerde erfgoedstukken bekijken. Stap voor stap wordt ook de rest van het gedigitaliseerde erfgoed toegankelijk gemaakt voor het grote publiek.

Vele erfgoedstukken zijn erg fragiel en dus slechts in zeer beperkte mate publiek toegankelijk. Door ze te digitaliseren kunnen we deze onschatbare stukken digitaal veilig bewaren voor de toekomst. We kunnen hen zo ook tot hun recht laten komen: online kan iedereen ze bewonderen, of zelfs digitaal vastpakken om ze van nabij te onderzoeken zonder risico op beschadiging.

– Nico Verplancke, directeur meemoo

Vlaams minister Jan Jambon was gisteren aanwezig om de website totindetail.be te lanceren.

Met het Gecoördineerd Initiatief voor Vlaamse Erfgoeddigitalisering zetten we Vlaanderen op de kaart wat het digitaliseren van erfgoed betreft. Door zowel beproefde als innovatieve technieken (bv artificiële intelligentie en 3D-digitalisering) in te zetten, wordt ons waardevolle erfgoed op een duurzame, digitale manier veiliggesteld, én zal iedereen het wanneer hij of zij maar wil kunnen bekijken. Tegelijk openen we de deuren voor toekomstige generaties om te graven in de rijke geschiedenis van Vlaanderen. Want ons erfgoed is niet alleen ons verleden, maar een belangrijk stuk van onze identiteit en cultuur. Dat moeten we koesteren.

– Jan Jambon, Vlaams minister van Cultuur

Oorlogsdagboek van schrijfster Virginie Loveling uit WOI

Een van de meest opvallende verhalen vinden we in het oorlogsdagboek en erfgoedtopstuk van de bekende schrijfster Virginie Loveling, dat bewaard wordt in de Universiteitsbibliotheek van Gent-Boekentoren. In rake woorden beschrijft ze hoe het er tijdens de Eerste Wereldoorlog aan toeging in Gent en omstreken.

Enkele fragmenten, schriften en bundels uit het oorlogsdagboek van Loveling, Universiteitsbibliotheek Gent-Boekentoren, publiek domein.

Met gevaar voor eigen leven hield Loveling dit dagboek vier jaar lang bij. Het is een aangrijpende getuigenis van het dagelijkse (over)leven tijdens een bezetting en oorlog, en tegelijk een aanklacht tegen de oorlogswaanzin voor toekomstige generaties. Dit oorlogsdagboek is dus niet alleen een rijk onderdeel van de Vlaamse geschiedenis, maar het is ook vandaag nog bijzonder actueel. Dankzij de digitalisering door meemoo kan iedereen binnenkort het volledige originele dagboek lezen.

Innovatieve technieken

Hoe de digitalisering precies in zijn werk gaat, hangt af van de drager. Glasplaten bijvoorbeeld worden op een lichtbak gelegd en zo op een hoogwaardige manier gefotografeerd (zie onderstaande video). Daarnaast pionierde meemoo in dit project ook met innovatieve technieken om het erfgoed nog beter en duurzamer te digitaliseren. Zo werden eeuwenoude topstukken in 3D gescand, wat vandaag nog zeer ongebruikelijk is in de Vlaamse erfgoedsector.

Meemoo heeft niet alleen nieuw materiaal gedigitaliseerd, maar ook 170.000 uur aan geluids- en beeldmateriaal uit de archieven beter doorzoekbaar gemaakt. Via artificiële intelligentie werden deze fragmenten verrijkt met beschrijvende gegevens (metadata). Manueel is dit werk enorm tijdrovend, want alleen om alles te bekijken heb je bijna 20 jaar nodig. Concreet heeft meemoo via gezichts- en spraakherkenning details als persoonsnamen, locaties en transcripties geïdentificeerd.

Copyright GMS

175 partners

Dankzij de actieve samenwerking met maar liefst 175 partners uit het culturele veld en de overheid werd dit project met glans gerealiseerd.

Digitalisering van erfgoed is enorm belangrijk, maar gaat gepaard met hoge kosten en vele uitdagingen die instellingen moeilijk alleen kunnen dragen. Met meemoo heeft de erfgoedsector een essentiële partner om deze uitdagingen te lijf te gaan volgens internationaal geldende kwaliteitsnormen. Dankzij het GIVE-project kunnen we erfgoed extra documenteren en online aanbieden voor onderzoekers, studenten, kunstenaars, liefhebbers – noem maar op. Daardoor kunnen we meer kennis opdoen over dit belangrijke en inspirerende erfgoed en wordt het ook internationaal bekender.

– Anne van Oosterwijk, Directeur Musea Brugge – Collectie

Het GIVE-project maakt deel uit van het relanceplan Vlaamse Veerkracht van de Vlaamse overheid en werd gerealiseerd met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Het GIVE-project sleepte dit jaar ook een Vlaanderen Digitaal Award in de wacht voor het meest duurzame project.