Eerste hulp bij auteursrechten: aan de slag met onze tools!

De rechtenstatus is een complex en gelaagd gegeven. Regelmatig ontvangen we loketvragen over rechten op culturele content. Ook in onze eigen werking botsen we op uitdagingen die verband houden met het materiaal van onze contentpartners dat we digitaliseren en ontsluiten. Om deze leegte op te vullen ontwikkelden we tools en goede praktijken die een breed spectrum aan culturele organisaties op weg zullen helpen.

Dit ging vooraf

In september 2019 gingen we van start met het project Tools voor het bewust omgaan met auteursrechten en gebruiksbeperkingen op culturele content. Onze vooropgestelde én behaalde doelen? We ontwikkelden een gemeenschappelijk datamodel en vertaalden hierbij Rightsstatements.org naar het Nederlands. We begeleidden zes pilootprojecten waarin tools en goede praktijken ontwikkeld, getoetst en tenslotte ook opgeleverd werden.

Aan de slag!

Culturele organisaties die erfgoedcollecties beheren kunnen vanaf nu de hulp van onze tools inschakelen. Zo reiken we hen handvatten aan die ondersteuning bieden bij de identificatie en documentatie van rechten en gebruiksbeperkingen op content én bij het maximaal toegankelijk en herbruikbaar maken van content. De tools en goede praktijken zijn opgebouwd rond vier hoofdthema’s:

• risicoanalyses voor verweesde en out-of-commerce werken (dit zijn werken die niet meer in de commerciële handel zijn of dat nooit zijn geweest, maar nog steeds auteursrechtelijk beschermd worden);

• een opencontentbeleid op maat van de culturele organisatie en de cultuurmaker met wie ze werken;

• documentatie van metadata over rechten en gebruiksbeperkingen;

• grondig onderzoek naar de rechtenstatus van content.

We maakten zes modelovereenkomsten (op CEST en TRACKS) voor opdrachten aan freelancers op, vertaalden Rightsstatements.org met zijn twaalf gestandaardiseerde rechtenverklaringen naar het Nederlands én leverden deliverables af. Je kan alvast deliverable 1 en deliverable 3 consulteren. In deze onderdelen duiken we in het datamodel rechten en reiken we goede praktijken aan voor het maken van risicoanalyses voor het toegankelijk maken van verweesde en out-of-commerce werken.