Netwerk Digitaal Erfgoed, UGent en meemoo duiken in decentrale webtechnieken
18 sep 2020Informatie is één van de belangrijkste grondstoffen van onze tijd: we wisselen het uit, delen het met elkaar en zorgen dat de informatie alsmaar rijker wordt. Maar hoe zorg je dat die informatie zo kan worden gedeeld en uitgewisseld dat ze consequent en eenvormig getoond wordt in verschillende platformen? Enter: het decentrale web.
De komende jaren onderzoeken we samen met het Nederlandse Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) en UGent hoe dit concept ingezet kan worden. Specifiek voor meemoo bekijken we hoe dit voor efficiëntiewinst en verbeterde schaalbaarheid kan zorgen in de instroom van digitale collecties en bij metadata-updates.
Wat is het decentrale web?
Maar eerst, wat is het decentrale web? In plaats van een nieuw, centraal systeem te bouwen, maak je gebruik van alle collectiebeheerssytemen en databronnen die al bestaan of nog gecreëerd zullen worden, en leg je onderlinge verbindingen. Deze manier van werken neemt afscheid van afgesloten ‘informatiesilo’s’ en netwerken van aggregatoren, en maakt verbinding via linked data. Een belangrijk voordeel hiervan is de datamobiliteit: het wordt veel eenvoudiger om te veranderen van leverancier en je data mee te nemen.
Onze samenwerking met NDE en UGent verkent de inzetbaarheid van concepten uit Decentralized Web en Solid voor het uitwisselen van digitaal erfgoed. Hier beheert een persoon of organisatie een persoonlijk domein en bijbehorende opslagruimte - de datapod - als vaste uitwisselingshub en deelt van daaruit informatie met externe diensten. De beheerder verleent selectief toegang aan applicaties van dienstverleners tot de informatie die in de datapod wordt opgeslagen.
Toegepast op meemoo, zou de metadata van een contentpartner getoond kunnen worden in het meemoo-archiefsysteem, maar ook op de ontsluitingsplatformen van contentpartners, van meemoo en van anderen, terwijl het materiaal bewaard wordt in het systeem, of de datapod, van die partner zelf. Zo kan een object dat beheerd wordt door een contentpartner ook getoond worden op andere platformen zoals stedelijke databases, de Vlaamse Kunstcollectie en hetarchief.be.
Collectie metadata wordt beheerd in een Solid datapod bij de contentpartner en wordt van daar uitgewisseld met meemoo, andere instellingen of het netwerk digitaal erfgoed.
3 partners, een gemeenschappelijk doel
Bij meemoo beheren we de instroom van audiovisueel materiaal en medata van meer dan 150 contentpartners. Deze contentpartners beheren en metadateren hun eigen materiaal en steunen daarbij in belangrijke mate op onze diensten en infrastructuur. Met dit project onderzoeken we hoe de instroom en updates van die data en metadata optimaal kunnen gebeuren binnen de context van een decentrale webomgeving.
Dit project draait rond erfgoeddata, maar met de uitkomst hopen we de verschillende types instellingen te ondersteunen die contentpartner zijn bij meemoo. Door data als linked data te publiceren en te koppelen met externe metadatabronnen, willen we inzetten op innovaties rond digitalisering en digitale geletterdheid.
NDE maakt de use case voor het publiceren en vindbaar maken van digitaal erfgoed vanuit de Nederlandse context en zal op basis van de bovenstaande uitgangspunten de onderzoeksresultaten beoordelen en waar mogelijk toepassen in zijn werking. Het project moet aantonen dat een dergelijke infrastructuur technisch haalbaar is en dat een vervolgtraject richting implementatie voor de Nederlandse (en Vlaamse) erfgoedsector zinvol is.
De samenwerking met onderzoeksgroep UGent-IDLab is cruciaal, aangezien zij gespecialiseerd zijn in het decentrale web en linkeddatatechnologie. Zij zijn nauw betrokken bij het Solid-project, dat ze toepassen op verschillende domeinen zoals government, e-health, HR, retail, etc. Dat ze het nu verder kunnen uitspitten in het domein van digitaal erfgoed, helpt hen verder bij de ontwikkeling en geeft hen een afzetmarkt om de onderzoeksresultaten nuttig te maken.