Ontdek je voormoeders met burgerwetenschapsproject MamaMito
25 mrt 2020MamaMito is een nieuw burgerwetenschapsproject van Histories vzw en KU Leuven in samenwerking met VUB, Familiekunde Vlaanderen en meemoo. Het doel is zoveel mogelijk Vlamingen hun moederlijke stamlijn te laten opstellen en hen zo kennis te laten maken met hun ‘voormoeders’.
Meemoo begeleidde Histories vzw bij de aanbesteding van de publiekswebsite, van de opmaak van het lastenboek tot de selectie van de uitvoerende partij tot het testen van de opgeleverde website.
Traditioneel stamboomonderzoek beperkt zich vaak tot de vaderlijke lijn of de stamlijn van de familienaam. Nochtans is de moederlijn, en met name het mitochondriaal DNA dat enkel via moeder op kind wordt doorgegeven, even interessant voor de wetenschap. Mitochondriaal DNA vormt een waterdicht bewijs van de bloedband met je moeder, wat het ook interessant maakt om de overerving van genetische kenmerken en afwijkingen te bestuderen. Je moederlijke stamlijn - van jouw moeder naar haar moeder naar haar moeder en zo verder - opstellen is echter een stuk moeilijker dan de traditionele vaderlijke lijn, omdat de familienaam elke generatie verandert. Daar wil MamaMito je mee helpen.
Genetisch onderzoek
Het wetenschappelijke luik van het project bestaat erin een historische databank op te bouwen met het oog op verder biologisch en genetisch onderzoek. Geïnteresseerde deelnemers vinden via de website van het project allerhande tips en bronnen om zelf hun moederlijke stamlijn op te stellen. Op basis van de door deelnemers opgestelde stambomen worden uiteindelijk 200 duo's geselecteerd die een verre voormoeder met elkaar gemeen hebben. Deze koppels worden vervolgens uitgenodigd voor een kosteloos genetisch onderzoek.
Hoofdonderzoeker en projectleider is Prof. dr. Maarten Larmuseau (KU Leuven en Histories vzw). Maarten is internationaal een autoriteit in de genetische genealogie, de discipline die stambomen combineert met genetische gegevens. Je vindt een video over een eerder burgerwetenschapsproject van hem op Universiteit van Vlaanderen.
Hij zegt over MamaMito: “Dit onderzoek zal zich toespitsen op het mitochondriaal DNA: dat is belangrijke genetische informatie die enkel via de moeder wordt overgedragen […] Op deze manier kunnen wij als wetenschappers meer te weten komen over de genetische variatie in het mitochondriale DNA tussen en binnen families in Vlaanderen. En tegelijkertijd komen de deelnemers meer te weten over hun eigen afkomst en familiegeschiedenis, een win-win dus.”
Infosessies
Als je hier meer wil over weten en je eerste stappen wil zetten in stamboomonderzoek, op zoek naar je voormoeders, dan kan je één van de infosessies bijwonen die in verschillende Vlaamse steden en gemeenten worden georganiseerd.
Bekijk de kalender van de infosessies.
Meer informatie:
‘MamaMito’ is een burgerwetenschapsproject dat steun krijgt van het Departement EWI (Economie, Wetenschap en Innovatie) van de Vlaamse overheid.