Digitaal archiveren

Auteur(s):

Bert Lemmens en Ellen Van Keer
28/4/2022

Verslag: focusdag SCALA & digitale archiverings-oplossingen voor de cultureelerfgoedsector

  • Verslag

De eerste fase van SCALA, het pilootproject rond duurzame bewaring van digitale privaatrechtelijke archieven, is afgerond. Als afsluiter en aanzet voor de vervolgfase organiseerde het AIDA-netwerk (de negen instellingen achter SCALA) op 26 april een focusdag, om ideeën uit te wisselen over de archivering en preservering van digitaal geboren archieven en collecties. Vandaag brengen we verslag uit.

AIDA (kort voor Automatisering Ingest Digitale Archieven) is een samenwerking tussen negen erfgoedinstellingen in Vlaanderen en Brussel. Ook meemoo maakt er deel van uit. Samen hebben we de ambitie om de archivering en het beheer van digitale privaatrechtelijke archieven te verbeteren. Enter: SCALA. Als onderdeel van dit actieplan test AIDA in het SCALA-project een pilootsysteem voor de preservering van digitaal geboren bestanden. Hoe we dat precies aanpakken en welke rol meemoo opneemt, lees je op deze projectpagina.

De eerste fase van SCALA is inmiddels afgerond. Als afsluiter en vooruitblik op de toekomst vond op 26 april een focusdag plaats in het Letterenhuis - een van de AIDA-partners - in Antwerpen. Over SCALA, maar ook breder. Steeds meer organisaties nemen immers erfgoed op dat digitaal geboren is, zoals bijvoorbeeld sociale media en digitale administratie (e-mails, Word-documenten, spreadsheets…). De preservatie van dit materiaal stelt andere uitdagingen dan gedigitaliseerde collecties, maar de gepaste werkprocessen en een beleid ontbreken voorlopig nog. Tijdens de focusdag stonden de brede archiveringsnoden van verschillende spelers uit de cultureelerfgoedsector dan ook centraal.

Wat stond er op het programma?

Tijdens de voormiddag werden de eerste projectresultaten van SCALA voorgesteld. Benieuwd? Neem dan deze gevalstudie op kennisplatform CEST eens door. Op GitHub vind je handleidingen en technische informatie over het project.

In beeld: Jelle Kleevens, projectmedewerker van SCALA, licht het project toe en vertelt meer over de uitrol van preserveringssysteem RODA

Op zoek naar archiveringsoplossingen voor digitaal geboren collecties, gaf de focusdag een podium aan een aantal specifieke cases.

  • Jeroen Buysse, verantwoordelijke digitalisering bij Liberas, kwam vertellen over de implementatie van hun e-depot.

  • Caroline Vleugels, informatiebeheerder bij de Dienst Informatiebeheer van Stad Leuven, en Koen Schuddinck van DAV deden uit de doeken hoe Leuven gebruikmaakt van de diensten van DAV - met name het serieregister en e-depot.

  • Katrien Weyns van KADOC moest helaas verstek geven voor de focusdag, maar haar presentatie over de ingest van digitaal geboren materiaal in hun e-depot bekijk je binnenkort op CEST. Ook de andere presentaties zullen aan deze pagina toegevoegd worden.

In de namiddag was er ruimte voor debat. Aan drie thematische gesprekstafels werden druk ideeën, ervaringen en noden uitgewisseld tussen verschillende spelers uit de cultureelerfgoedsector. Via een rotatiesysteem kwamen de deelnemers aan elke tafel terecht.

In beeld: gesprekstafel

  • Tafel 1: Digitale collecties: overeenkomsten en verschillen

    De deelnemers aan deze tafel brainstormden over verschillende types digitale collecties, en hun verschillen en overeenkomsten op het vlak van metadatering, ingest en preservering. Meemoo-collega Bert Lemmens modereerde het gesprek

  • Tafel 2: Middelen poolen en opschalen: opportuniteiten en limieten

    Digitaal preserveren vergt aanzienlijke investeringen die niet altijd haalbaar zijn voor individuele erfgoedinstellingen. Daarom ligt het voor de hand om middelen te delen, om zo oplossingen op te schalen. Dit is echter niet zonder risico's. Aan deze tafel werd gebrainstormd over de mogelijkheden en de limieten van een grootschalige, opgeschaalde aanpak. Isabel Van Ongeval (Letterenhuis) leidde het gesprek in goede banen.

  • Tafel 3: Ordening, waardering en selectie van digitaal geboren archiefmateriaal

    Digitale collecties moeten vaak in een vastgelegde vorm (in een bepaald formaat, met verplichte metadata) aangeboden worden voor opname in een digitaal depot. De verantwoordelijkheid voor het klaarmaken van deze bestanden wordt bij de collectiebeheerder gelegd. Maar hoe haalbaar is dit, en welke mogelijkheden zijn er? Het werd aan deze gesprekstafel besproken, met Maarten Savels (AMSAB-ISG) als moderator van dienst.

SCALA is een initiatief van het Vlaams Architectuurinstituut (VAi). Meemoo is samen met ADVN, Amsab-ISG, AMVB, AVG-Carhif, CAVA, Letterenhuis en Archiefbank Vlaanderen partner in dit project.

We halen de pagina op, even geduld...