Colloquium Saving the Web

  • Verslag

Op 18 oktober 2019 vond het colloquium ‘Saving the Web: the Promise of a Belgian Web Archive’ plaats in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel. Het colloquium werd georganiseerd door de onderzoekers van het PROMISE-onderzoeksproject. Dit project, dat van start ging in 2017, heeft tot doel om een federale strategie voor het bewaren van het Belgische web uit te werken. Meemoo-collega Rony Vissers was aanwezig.

Doel van het PROMISE-onderzoeksproject

Net zoals voor de gedrukte publicaties, waarvan de bewaring wordt gegarandeerd door het wettelijk depot, moet voor publicaties op het web ook een bewaringsbeleid voor de lange termijn worden uitgewerkt. Het wettelijk depot houdt in dat KBR als nationale bibliotheek alle publicaties verwerft die verschijnen op het Belgisch grondgebied. Dankzij het wettelijk depot blijven ze voor de toekomstige generaties bewaard.

Het PROMISE-onderzoeksproject is opgestart om een antwoord te formuleren op de dringende vraag rond het bewaren van het Belgische web.

Het colloquium Saving the Web

Openingslezing

De openingslezing werd verzorgd door Prof. Dr. Niels Brügger (Aarhus University). Hij schetste in zijn boeiende keynote ‘National web archives: the land of promise for researchers’ hoe in verschillende Europese landen vandaag websites worden gearchiveerd. Ook ging hij in op de mogelijkheden en uitdagingen die zich stellen wanneer wetenschappelijke onderzoekers (trans)nationale historische analyses willen maken die zijn gebaseerd op verschillende publicaties op het web.

Daarbij werd ook duidelijk hoe dringend het wordt om in België eindelijk tot een beleid rond webarchivering te komen als we willen vermijden dat 25 jaar aan Belgische webgeschiedenis verloren gaat. In vergelijking met veel andere Europese landen hinkt België sterk achterop.

Overzicht onderzoeksresultaten PROMISE-project

Nadien gaven medewerkers van de partnerinstellingen van het PROMISE-project (CRIDS – UNamur, hogeschool Bruxelles-Brabant, KBR, Rijksarchief en UGent) een overzicht van de onderzoeksresultaten. Het doel van het project is een strategie te ontwikkelen voor webarchivering in België, met een centrale rol voor KBR en het Rijksarchief.

Er werd ingegaan op de praktijken op het vlak van webarchivering in verschillende Europese landen en Canada. Daarbij werd gekeken naar hoe het web wordt gearchiveerd (d.m.v. brede, thematische, eventgebonden of andere selectieve crawls), hoe het gearchiveerde web (publiek) toegankelijk wordt gemaakt en welke technologie en formaten daarbij worden gebruikt. Ook werden de resultaten van het onderzoek naar de juridische context van webarchivering voorgesteld.

Verder werden de strategie en de verschillende scenario’s voorgesteld die het Rijksarchief en KBR in het PROMISE-project uitwerkten. Tot slot was er ook aandacht voor de technische specificaties van het webarchiveringsproces.

Toegang als centrale punt

In de namiddag stond toegang centraal, zowel de toegang voor het brede publiek als voor onderzoek. Eerst was er een paneldiscussie met de toegang voor het brede publiek als onderwerp. Aan dat gesprek namen vertegenwoordigers van erfgoedinstellingen, de uitgeverswereld en de pers deel. Het maakte duidelijk dat de wetgeving op het auteursrecht de toegang tot het webarchief heel sterk beperkt.

Nadien volgde een sessie rond toegang tot het webarchief voor onderzoek. Daarin stelde Jesse de Vos (Beeld en Geluid, Nederland) het Nationaal Register Webarchieven voor. Prof. Valérie Schafer (University of Luxembourg, C2DH) benadrukte in haar presentatie ‘Using Web archives for researchers: experience, challenges, issues’ waarom webarchieven zo belangrijk zijn voor onderzoekers.

Na het PROMISE-project

Het colloquium zorgde voor een welkome kruisbestuiving tussen de verschillende professionals die in meer of mindere mate bezig zijn met webarchivering of de studie van gearchiveerde websites. Na de conferentie ging het PROMISE-project zijn laatste maanden in. Een grote uitdaging daarin was het uittekenen van een businessplan dat de implementatie van de onderzoeksresultaten voor de lange termijn moet verzekeren, en dus ook de archivering van het Belgische web door de KBR en het Rijksarchief. Een heikel punt daarin lijkt de financiering te zijn.

Bekijk ook het verslag op de website van de KBR.

We halen de pagina op, even geduld...