Naar eenvoudige registratie voor archeologische metaalvondsten

Er zit heel wat metaal in de Vlaamse grond. Bij archeologische opgravingen en door metaaldetectoristen worden regelmatig metalen voorwerpen aangetroffen. Vondsten in koperlegeringen, edelmetalen, lood(legeringen) en ijzer uit de periode 1000-1600 zijn talrijk. De rijkdom en diversiteit van materiële cultuur in deze periode speelt daar zeker een rol in.

Om ruimer onderzoek door archeologische en historische vraagstellingen mogelijk te maken, maken we metaalvondsten uit de voorbije decennia toegankelijk voor onderzoekers en archeologen die morgen metalen voorwerpen uit opgravingen willen determineren. Hoe en waarom? Daar graven we hier dieper in.

Uitdaging

Vandaag komen metaalvondsten onvoldoende aan bod in wetenschappelijk onderzoek en in archeologische publiekswerking.

Mesheft, Mechelen - Begijnenstraat, 1350-1450 (© CAR vzw) en referentieschets van het type Laat-/Postmiddeleeuws mes (© Portable Antiquities Netherlands/RCE)

Slechts enkele vondstcategorieën, zoals munten en pelgrimsinsignes, vormen al het onderwerp van doorgedreven onderzoek doordat ze in verwante wetenschappen als kunstwetenschappen voorkomen.

Onbekend is helaas ook onbemind én niet onderzocht. Met een uitgebreide referentietypologie voor middeleeuwse metalen voorwerpen willen we ze de plek geven in de archeologie en het wetenschappelijk onderzoek die ze verdienen. Dit wordt nu mogelijk dankzij de projectsubsidie ‘archeologisch syntheseonderzoek’ die de Vrije Universiteit Brussel en Histories toegekend kregen voor het project ‘Middeleeuws Metaal: onderzoek naar metalen materiële cultuur in de Vlaamse steden, 1000-1600 n.C.’

Onze rol

Om de integratie van een spectrum aan metaalvondsten mogelijk te maken, werken we in dit project met graphs. Een graph is een beschrijvingsmodel dat eruit ziet als wijdvertakt netwerk van verbanden, dat makkelijk uitbreidbaar is. Voor dit project vertrekken we van een bestaande graph die voor de beschrijving van metaaldetectievondsten wordt gebruikt. We breiden hem uit om ook metaalvondsten uit opgravingen te beschrijven.

Naast de uitbreiding van de graph, begeleiden we ook de ontwikkeling van een CSV-uploadtool, waarmee we data van historische vondsten kunnen opladen. De ontwikkeling van de graphdatabank en de CSV-uploadtool gebeurt door We Connect Data.

Aanpak

Met een CSV-sjabloon dat we ontwikkeld hebben, kan bestaande data in klassieke tabellen in die graph gemapt worden. De projectinventaris van Middeleeuws Metaal wordt in dezelfde graph ondergebracht als MEDEA en vondsten.be. Er komen wel twee aparte webtoegangen voor vondsten uit opgravingen:

  1. een catalogus waar je vondsten via een kaart kan vinden (net als vondsten.be, maar hierbij worden data geconcentreerd op specifieke opgegraven sites).

  2. een determinatiegids waar je zoekt op type object.

Die laatste is heel belangrijk voor archeologen want zij kunnen met behulp van deze toegang metalen objecten beter determineren en vergelijken met bestaande vondsten. De databank wordt aangevuld met de import van metaalvondsten uit noodopgravingen door commerciële archeologiebedrijven. Op basis hiervan wordt een nieuwe determinatiegids ontwikkeld, nadat wij getest hebben of de graphdatabank goed geconfigureerd is en of de webtoegangen goed functioneren.

Partners

We halen de pagina op, even geduld...